431 - Webinar Leveringszekerheid 3

Datum: 2021-07-14 16:00:00

Omschrijving:

Volgende week op woensdag 14 juli organiseren we het derde webinar over LEVERINGSZEKERHEID.

Hoe kunnen marktpartijen inspelen op de ontwikkelingen op de elektriciteitsmarkt richting 2030?

In vervolg op de laatste twee presentaties over Allocatie 2.0 en Leveringszekerheid geven onze eigen Koninklijke TEG-leden Roderick en Stijn een presentatie over de verwachte marktontwikkelingen, de uitdagingen die dat oplevert, de afwegingen die marktpartijen maken en welke informatie en systemen zij nodig hebben. Welke perspectieven hebben marktpartijen en blijft er een verdienmodel over voor piek en back-up centrales? Ofwel, blijft met het huidige marktmodel het licht nog wel het hele jaar branden? Een zeer actueel onderwerp dat ongetwijfeld weer tot de nodige vragen en discussie zal leiden.

We starten om 16:00 uur.

LET OP:

Kabinet sorteert voor op strategische reserve 'voor het geval dat'

Het kabinet wil in de nieuwe Energiewet een bepaling opnemen die het mogelijk maakt om een strategische reserve te introduceren voor het geval er problemen ontstaan met de leveringszekerheid van elektriciteit. Dat schrijft staatssecretaris Dilan Ye?ilgöz-Zegerius (Economische Zaken en Klimaat, VVD) in een brief aan de Tweede Kamer. Een strategische reserve bestaat uit capaciteit die buiten de markt om door Tennet kan worden ingezet.

In principe is het de bedoeling dat de markt zorgt voor voldoende leveringszekerheid van elektriciteit door te investeren in productiecapaciteit, opslag en flexibele verbruiksinstallaties. In Nederland is dat in elk geval tot 2030 ook het geval, volgens de meest recente monitor leveringszekerheid van landelijk netbeheerder Tennet. Maar voor het geval dit in de toekomst verandert, heeft het kabinet alvast een “wetgevend kader” opgesteld “dat gebruikt kan worden op het moment dat de monitoring laat zien dat de ontwikkelingen in de markt niet toereikend zijn om de leveringszekerheid te blijven garanderen”, schrijft Ye?ilgöz-Zegerius.

Het kader, dat is gebaseerd op de Europese Elektriciteitsverordening, schrijft stapsgewijs voor welke acties het kabinet kan nemen als uit het jaarlijkse monitoringsrapport leveringszekerheid van Tennet blijkt dat een probleem zou kunnen ontstaan. De eerste stap is dat er een analyse moet plaatsvinden om vast te stellen of het probleem veroorzaakt wordt door marktverstoringen of regulatoire belemmeringen en indien dat het geval is, moet een plan opgesteld worden om die verstoringen of belemmeringen weg te nemen.

Als dat het probleem niet oplost, komt een strategische reserve in beeld als oplossing. Een strategische reserve is stroomproductiecapaciteit of flexibiliteit die hoogspanningsnetbeheerder Tennet buiten de markt om kan inzetten op het moment dat een tekort dreigt. Als ook een strategische reserve niet voldoende is om de leveringszekerheid te herstellen, kan als laatste redmiddel gekeken worden naar verdergaande vormen van capaciteitsmechanismen, waarbij marktpartijen bijvoorbeeld betaald worden om centrales in bedrijf te houden die ze anders zouden sluiten.

Trilemma over strategsche reserve - de minst slechte optie, maar geen panacee

De mogelijkheid voor een strategische reserve zal worden opgenomen in de nieuwe Energiewet, die de Elektriciteits- en Gaswet zal moeten vervangen. In het wetsvoorstel komt een bepaling die het mogelijk maakt om aan Tennet de opdracht te geven een “strategische reserve in te richten”, schrijft Ye?ilgöz-Zegerius. De staatssecretaris wil die bepaling nu alvast in de Energiewet opnemen zodat “een strategische reserve als noodmaatregel relatief snel kan worden ontwikkeld” op het moment dat daar aanleiding toe zou zijn.

Niet aan de orde

Zoals gezegd is een leveringszekerheidsprobleem in Nederland de komende tien jaar niet aan de orde. Om de vinger aan de pols te houden van de binnenlandse leveringszekerheid, maakt Tennet jaarlijks een monitoringsrapport leveringszekerheid. Tot 2025 kan de leveringszekerheid gegarandeerd worden met de productiecapaciteit in Nederland zelf, staat in de meest recente versie van dit rapport van Tennet.

Vanaf 2025 kan het wel voorkomen dat op bepaalde momenten de binnenlandse elektriciteitsproductie niet kan voldoen aan de binnenlandse vraag. Op die momenten zou de leveringszekerheid dan mede afhankelijk zijn van de import van elektriciteit, maar omdat er voldoende interconnectiecapaciteit voorhanden is, blijft de leveringszekerheid ook dan binnen de norm, in elk geval tot 2030.

TenneT voorziet na 2025 grotere rol stroomimport voor leveringszekerheid

Aanpassingen in monitoring

Omdat opslag, vraagsturing en weersafhankelijke productie-installaties een steeds belangrijker onderdeel van het systeem worden, verandert ook de input die Tennet nodig heeft voor zijn monitoringsrapporten. Daarom zal de hoogspanningsnetbeheerder enkele aanpassingen doorvoeren in de monitoringsrapporten.

In een systeem met veel wind- en zonne-energie zal op winterse, windstille dagen niet altijd voldoende duurzame elektriciteit geproduceerd kunnen worden. Import, opslag en andere vormen van flexibiliteit zullen dan een belangrijke rol spelen, en als ook daarmee niet aan de stroomvraag voldaan kan worden is het denkbaar dat Tennet een strategische reserve zal moeten aanhouden voor momenten van schaarste.(Foto: Tennet)

Waar voorheen vooral informatie over het opgesteld productievermogen en de vraagontwikkeling van belang was, zal Tennet ook de beschikbaarheid van opslag en vraagsturing in de monitor gaan opnemen. Ook zal er meer aandacht zijn voor de mogelijke bandbreedte van weersafhankelijke elektriciteitsproductie. Met het oog op leveringszekerheid is het immers juist van belang om te weten hoe veel elektriciteit er geproduceerd zal worden in een jaar met uitzonderlijk weinig wind of zon. “In een elektriciteitssysteem waarin weersafhankelijke bronnen een steeds grotere rol krijgen, wordt het belangrijker om naast de gemiddelde waarden ook de statistische spreiding te laten zien”, schrijft Yesilgoz.

Tot slot zal Tennet in de monitor niet meer alleen inschatten hoeveel uren per jaar het aanbod niet kan voldoen aan de vraag (de zogeheten loss of load expectation ofwel LOLE), maar ook het vraagvolume waaraan in deze uren niet voldaan kan worden (de expected energy not served, ofwel EENS). 

.

Prijs: € 0

Locatie: internet (Google Maps link)